Gedichten – Wannes Van de Veldes debuut uit de bib van Henri-Floris Jespers

WIE: Wannes van de Velde
WAT: Gedichten
WAAR: Onbekend
WANNEER: Aangekocht in september 2019
KAFT: zachte kaft, gelijmd
UITGEVER: Uitgeverij Lepel
JAAR: 1966
BLZ.: 26
OPLAGE: 100 stuks (mijn exemplaar is n° 87)

In september 2019 kocht ik na lang zoeken het schier onvindbare boekje “Gedichten” (Uitgeverij Lepel; Antwerpen; 1966; oplage; 100 stuks) met daarin 19 gedichten van de, als schrijver/dichter, debuterende Wannes van de Velde, verdeeld over 2 boekdelen: “Gedichten 1958” (van de Velde was toen 21) en “Gedichten 1964”.

Begin juni 2020 zag ik op het Facebookprofiel van Jorunn Bauweraerts een oproep passeren om lid te worden van de VZW Erfgoed Wannes Van de Velde.
De VZW Erfgoed Wannes Van de Velde is ontstaan vanuit de noodzaak om de culturele nalatenschap van Wannes te beschermen en te bewaren. Na zijn overlijden in 2008 liet Wannes immers een ware “schatkamer” achter met een rijkdom aan teksten, liederen, muziek, beeldend werk, columns en talrijke naslagwerken.
Op vraag van Wannes’ weduwe, Christa Van de Velde, werd er door een kleine kring van Wannes-getrouwen in november 2018 een VZW opgericht om dit literair, muzikaal, beeldend en theatraal erfgoed te beheren in de ‘geest van Wannes’.
Een eerste, belangrijk project van de VZW kwam tot stand in samenwerking met museum Vleeshuis Klank van de stad: het reconstrueren van Wannes’ werkkamer. Eerder werden zijn dagboeken overgedragen aan het Letterenhuis.

De VZW heeft ook een prachtige website waar zoveel mogelijk informatie over en m.b.t. Wannes bij elkaar gebracht wordt.
Bij het bestuderen van de bibliografie op die website merkte ik dat het bundeltje “Gedichten” uit 1966 ontbrak.
Ik stuurde een email om op dat hiaat te wijzen en een foto van de cover te bezorgen; de ontbrekende titel werd aan de website toegevoegd en kreeg ik de vraag om foto’s of scans van de teksten te bezorgen.

Toen ik de bundel vorig jaar uit het “bibliofiele kastje” in mijn bibliotheek trok, viel mij voor het eerst op wat mij in september 2019 nog niet opgevallen was…

…mijn exemplaar (n° 87 van 100) komt uit de bibliotheek van wijlen Henri Floris Jespers zoals blijkt uit de opdracht vooraan in de bundel:

een lied
voor hem die
me geen pijn deed…

van harte
voor Henri F.J.

Dat is een bijna letterlijk citaat uit het laatste gedicht in de bundel:

een lied

voor hem die mij geen pijn deed
die niet weet hoe zijn mond te gebruiken
en zuchtend afdrijft op de golven
van gezang en diepe vreugde

een vlot
is zijn woonplaats
tussen de huizen

In zijn “Religiositeit in het werk van Wannes Van de Velde” (Masterproef voorgedragen tot het behalen van de graad van Master in de taal- en letterkunde Nederlands 2014-2015) schrijft Lieven Keymolen het volgende:

In bovenstaand gedicht zingt de dichter het lied zelf, maar hij draagt het ook op aan ‘hem’: de onmondige medemens, aan de thuisloze.
Het hoeft geen betoog dat Wannes al van meet af aan zijn dichterschap au sérieux nam. In tegenstelling tot zijn liederen waarin humor dikwijls een belangrijke rol speelt, reserveert Van de Velde de poëzie als een stille ruimte zowel voor zichzelf als voor zijn stille, lezende medemens. In zijn schrijfhouding klinkt het zelfzekere besef door dat lyriek geen woord uitleg of verantwoording nodig heeft. De verzen spreken voor zich, en de auteur neemt niet alleen zijn dichtkunst, maar ook de lezer ernstig.